Lage rugklachten zijn een veelvoorkomende klacht bij fietsers. Samen met knieklachten zijn het de meest voorkomende klachten bij fietsers. Meestal betreffen het zeurende pijnklachten van de lage rug. Soms centraal, soms ook aan een zijde. De belasting voor de wervels van de lage rug is tijdens fietsen niet heel erg hoog. Daardoor kan er slechts zelden schade ontstaan aan de lage rug door fietsen. Specifieke klachten als bijvoorbeeld een hernia of artrose, leiden, slechts zelden tot problemen waarbij de fietshouding niet meer kan worden ingenomen. Uiteraard moet wel de fietshouding correct zijn ingesteld, rekenhoudend met de flexibiliteit en mobiliteit van de lage rug, SI gewrichten en heupgewrichten.
Musculaire overbelasting lage rug
Symptomen: Het betreft doorgaans een zeurende pijnklacht in de lage rug. De klachten kunnen centraal in de lage rug of aan een zijde aanwezig zijn. Meestal wordt klachtenvrij gestart en ontwikkelen de klachten zich onderweg. Op het zadel rijden met een langdurige hoge belasting (bijvoorbeeld bergop) is het meest provocatief. In veel gevallen treden de klachten alleen tijdens fietsen op. Indien er sprake is van uitstraling vanuit de rug gaat deze meestal niet verder dan bekken en bil. (afgezien van specifieke neurologische oorzaken, zoals bv. een hernia)
Betroffen structuur: De klachten betreffen de musculaire structuren direct naast de wervelkolom liggen. (erector spinea). Maar ook de diepere stabilisatoren van de wervelkolom en buikspieren kunnen een rol spelen.
Oorzaken/oplossingen: Oorzaak is een musculaire overbelasting van de spieren in de lage rug. Bij een asymmetrische wijze van fietsen zijn de klachten aan een zijde het meest prominent aanwezig. Bewegingsbeperkingen kunnen de klachten versterken. Dit geldt met name als deze bewegingsbeperkingen asymmetrisch zijn. Oorzaken kunnen gelegen zijn in een ongunstig ingestelde fietspositie, asymmetrische wijze van bewegen door restricties van de buiging van de lage rug, SI gewrichten of asymmetrische spierspanning. Een slechte core-stabillity kan eveneens een rol spelen.
SI klachten:
Symptomen: Doorgaans betreft het een zeurende pijn rond een van de SI (sacro-iliacaal) gewrichten. Soms ook uitstraling in de lies of laag in de buik. Doorgaans wordt klachtenvrij gestart en ontwikkelen de klachten zich onderweg. Op het zadel rijden met een langdurig hoge belasting is het meest provocatief. In veel gevallen treden de klachten alleen tijdens fietsen op.
Betroffen structuur:
De pijnklachten worden veroorzaakt door overbelasting van de bandenstructuur en/of kraakbeenstructuren van de SI gewrichten.
Oorzaken: De klacht ontstaat door een asymmetrische belasting van de SI gewrichten. Oorzaken kunnen gelegen zijn in de wervelkolom of het heiligbeen. Vaak is ook een bekkenscheefstand en/of een asymmetrische wijze van fietsen waarneembaar. Hoewel een slecht ingestelde fietspositie dit kan versterken, is het meestal een lichamelijk probleem.
Pijn in bilregio (gluteale pijn)
Symptomen:
Veelal betreft het een zeurende pijn in een van de billen. Incidenteel in beide. Soms ook uitstraling in de zijkant of achterzijde van het bovenbeen. Soms kan deze ook tot de voet uitstralen. Doorgaans wordt klachtenvrij gestart en ontwikkelen de klachten zich onderweg. Op het zadel rijden met een langdurig hoge belasting is het meest provocatief. Indien in het dagelijks leven ook klachten optreden, is dit meestal bij langdurig zitten.
Betroffen structuur:
In de meeste gevallen betreft het een myofasciale uitstraling (uitstraling uit een spier). Echter neurologische oorzaken, zoals bijvoorbeeld een hernia, of een piriformis syndroom (de piriformisspier knelt de nervus ischiadicus af) mogen eveneens niet worden uitgesloten.
Oorzaken: Oorzaken kunnen gelegen zijn in de fietspositie, zwakte van de gluteaal spieren, een asymmetrische wijze van bewegen.
Opletter:
Doordat myofasciale uitstraling (pijn uit een spier) soms tot de voet kan reiken, worden deze klachten vaak verwisseld met een hernia. Bij een hernia wordt de uitstraling door druk op een zenuw veroorzaakt, en geeft daarom een veel duidelijkere (scherpe) pijnsensatie. Deze is meestal ook te provoceren door de zenuw op rek te brengen of door een strekking/rotatie/zijdelingse buiging van de lage rug naar de klachtenzijde te maken. Tevens zijn er vaak ook begeleidende symptomen als spierzwakte van bepaalde spieren en afname van het huidgevoel van gebieden die bij dit wervelniveau behoren. De myofasciale pijn kan men meestal opwekken door op het meest pijnlijke punt in de bil te drukken.